Trong những năm gần đây, các bệnh lý liên quan đến dạ dày ngày càng gia tăng, đặc biệt là viêm hang vị dạ dày. Đây là tình trạng viêm nhiễm tại phần hang vị – vị trí cuối cùng của dạ dày nối liền với tá tràng. Tuy không phải bệnh quá hiếm gặp, nhưng do biểu hiện ban đầu thường mơ hồ và dễ bị nhầm lẫn, nhiều người có thói quen chủ quan, chỉ khi bệnh chuyển nặng mới đi khám. Điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến loét, xuất huyết tiêu hóa thậm chí ung thư dạ dày.
Trong bài viết này, Bệnh viện đa khoa Hồng Châu sẽ phân tích chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng nguy hiểm và cách phòng ngừa – điều trị viêm hang vị dạ dày để người bệnh có cái nhìn toàn diện hơn.
1. Viêm hang vị dạ dày là gì?
Hang vị là phần nằm ở phía cuối dạ dày, trước khi thức ăn chuyển xuống tá tràng. Đây là vị trí tập trung nhiều vi khuẩn và chịu áp lực lớn từ quá trình tiêu hóa. Viêm hang vị dạ dày là tình trạng lớp niêm mạc tại khu vực này bị viêm loét, phù nề hoặc xung huyết.
Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trưởng thành và những người có chế độ sinh hoạt không khoa học.
2. Nguyên nhân gây viêm hang vị dạ dày
Có nhiều yếu tố khiến lớp niêm mạc hang vị bị tổn thương, trong đó thường gặp nhất gồm:
Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP): Đây là tác nhân chính gây viêm và loét dạ dày, trong đó có hang vị. Vi khuẩn HP làm mất cân bằng môi trường acid và phá hủy niêm mạc.
Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, uống rượu bia, cà phê… khiến dạ dày tăng tiết acid, dễ dẫn tới viêm.
Thói quen sinh hoạt xấu: Ăn uống không đúng giờ, thường xuyên bỏ bữa, stress, thức khuya kéo dài.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc giảm đau, kháng viêm (NSAIDs) có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
Yếu tố khác: Hút thuốc lá, môi trường ô nhiễm, di truyền… cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
3. Triệu chứng của viêm hang vị dạ dày
Các dấu hiệu ban đầu của viêm hang vị thường không rõ ràng, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm với rối loạn tiêu hóa thông thường. Một số triệu chứng phổ biến gồm:
- Đau thượng vị: Cơn đau xuất hiện khi đói hoặc sau khi ăn no.
- Ợ hơi, ợ chua, nóng rát: Do acid trào ngược lên thực quản.
- Buồn nôn và nôn: Xảy ra khi niêm mạc hang vị bị kích thích mạnh.
- Chán ăn, đầy bụng, khó tiêu: Dẫn tới giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Thiếu máu, mệt mỏi: Nếu bệnh kéo dài gây chảy máu đường tiêu hóa.
Việc chủ quan với những triệu chứng này khiến nhiều người bệnh chỉ phát hiện khi bệnh đã tiến triển nặng.
4. Viêm hang vị dạ dày có nguy hiểm không?
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm hang vị dạ dày có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng:
- Loét dạ dày – tá tràng: Niêm mạc bị bào mòn sâu, gây đau dữ dội.
- Xuất huyết tiêu hóa: Biểu hiện bằng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Đây là tình trạng cấp cứu nguy hiểm.
- Hẹp môn vị: Khi ổ viêm loét lành lại tạo sẹo xơ, cản trở thức ăn xuống ruột non.
- Ung thư dạ dày: Viêm hang vị kéo dài, đặc biệt do nhiễm HP, có nguy cơ chuyển thành ung thư.
5. Chẩn đoán viêm hang vị dạ dày
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định một số phương pháp cận lâm sàng:
Nội soi dạ dày: Phương pháp quan trọng nhất, giúp quan sát trực tiếp tổn thương.
Xét nghiệm HP: Có thể thực hiện bằng test hơi thở, xét nghiệm máu, test urease nhanh hoặc sinh thiết niêm mạc.
Siêu âm và chụp X-quang: Hỗ trợ loại trừ các bệnh lý khác ở đường tiêu hóa.
6. Điều trị viêm hang vị dạ dày
Phác đồ điều trị thường kết hợp nhiều phương pháp để vừa loại bỏ nguyên nhân, vừa phục hồi tổn thương.
a) Điều trị bằng thuốc
Kháng sinh: Nếu nhiễm vi khuẩn HP, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng kháng sinh kết hợp.
Thuốc giảm tiết acid: Giúp trung hòa acid, giảm đau rát.
Thuốc bảo vệ niêm mạc: Tạo lớp màng che phủ, giúp niêm mạc nhanh lành.
b) Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
Ăn uống điều độ, chia nhỏ bữa, tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
Hạn chế rượu bia, cà phê, thuốc lá, đồ cay nóng.
Bổ sung rau xanh, hoa quả tươi, thực phẩm dễ tiêu hóa.
Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng, luyện tập thể dục nhẹ nhàng.
c) Điều trị bằng can thiệp y khoa
Trong trường hợp biến chứng nặng (xuất huyết, hẹp môn vị), bệnh nhân có thể cần phẫu thuật hoặc các thủ thuật chuyên sâu.
7. Phòng ngừa viêm hang vị dạ dày
Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt ở những người có tiền sử bệnh dạ dày hoặc trong gia đình có người mắc ung thư dạ dày.
Ăn chín uống sôi: Tránh lây nhiễm vi khuẩn HP qua đường ăn uống.
Sử dụng thuốc đúng chỉ định: Không tự ý lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm.
Duy trì lối sống lành mạnh: Giữ tinh thần thoải mái, tránh stress.
8. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Người bệnh nên đến cơ sở y tế ngay khi có các biểu hiện:
Đau bụng dữ dội kéo dài.
Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.
Sụt cân nhanh, chán ăn, cơ thể suy nhược.
Việc thăm khám sớm không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn phòng tránh biến chứng nguy hiểm.
Viêm hang vị dạ dày là căn bệnh khá phổ biến ở người Việt nhưng thường bị xem nhẹ do triệu chứng ban đầu mơ hồ. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành loét, xuất huyết hoặc ung thư dạ dày.
Để bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa, mỗi người cần xây dựng lối sống khoa học, ăn uống lành mạnh và đi khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
